Sự hiện diện của Dân Biểu Derek Trần tại Quốc Hội Hoa Kỳ không chỉ là một thành tựu cá nhân, mà còn là biểu tượng của sự kiên cường của cả một cộng đồng đã vượt qua khói lửa chiến tranh để góp phần cho nền dân chủ của Hoa Kỳ ngày hôm nay.Dân Biểu Derek Trần là người Mỹ gốc Việt đầu tiên được bầu vào Hạ Viện Hoa Kỳ đại diện cho tiểu bang California – và cũng là người đầu tiên đại diện cho một khu vực có đông đảo người Việt sinh sống.Câu chuyện của ông cũng giống như câu chuyện của bao nhiêu người trong cộng đồng chúng ta – được hình thành bởi hy sinh, nỗ lực không ngừng, và niềm tin không lay chuyển vào tự do. Ông là con trai của người tị nạn Việt Nam và là một cựu quân nhân Hoa Kỳ.Việc ông được bầu vào Quốc Hội không chỉ là một dấu ấn chính trị — mà còn là một minh chứng sâu sắc cho hành trình vượt thoát bạo quyền và tái lập cuộc đời trong tự do của cả một cộng đồng.
Lincoln Memorial Remarks
Rep. Derek Tran
4.30.25
Good morning,
It is an honor to stand before you today to mark a moment in history that is etched deeply into the hearts of all Vietnamese Americans — Black April or Tháng Tư Đen is not just a day in history; it is a painful reminder of the day we lost everything—our homes, our livelihoods, and our beloved country.
I want to thank the organizers and community leaders who brought us together to mark this occasion here at the Lincoln Memorial, in the shadow of our nation’s most cherished symbol of freedom.
We are reminded today that freedom is not only precious – it is fragile and it needs constant protection.
50 years ago, on April 30th, 1975, South Vietnam fell to the communist regime. American troops airlifted 7,000 American and Vietnamese people to safety during Operation Frequent Wind. Hundreds of thousands of Vietnamese refugees would follow – most of them boarding boats on uncharted waters, not knowing what awaited them on the other side of their journey.
In Vietnam, the conditions under the communist regime grew more brutal. Many were imprisoned in concentration camps, losing not just their homes but their freedom, their dignity, and in too many cases, their lives.
This is a painful day, a day for reflection, for remembrance, and for mourning.
Over 58,000 United States soldiers and more than 260,000 South Vietnamese soldiers gave their lives in service. These brave men and women made the ultimate sacrifice, and they deserve our continued and unwavering gratitude. We mourn not only those who fought for freedom, but the countless innocent lives lost during the war, those who perished at the hands of the communist regime in the aftermath, and the brave souls who were lost fleeing repression on boats.
We have no choice but to honor those precious souls who were lost by giving the most we can to this life we have been blessed with.
I share my own story with hundreds of thousands of Vietnamese Americans born to parents who fled our homeland with nothing. Boat People did not let the hardship of their journey define the life they built in America. We have built communities that are unparalleled in their strength, prosperity, and commitment to preserving our history.
And now, as we reflect on the past 50 years since the fall of Saigon, we do so not just in solemn remembrance, but in celebration of what we have built together. From the ashes of war, we have risen.
Today, we celebrate the trailblazers who have risen from this legacy — generals and admirals in the U.S. military, award-winning scientists, titans of business, educators, doctors, and artists. Our community has nurtured leaders in all walks of life – turning adversity into opportunity in just 5 short decades.
Our journey from tragedy to triumph has only just begun, and the story of our people will continue to inspire generations to come.
As the first Vietnamese American to represent Orange County’s Little Saigon community in Congress, I am humbled by the responsibility to carry this history forward. Little Saigon — home to the largest Vietnamese diaspora in the world — is a beacon of hope and a reminder of the resilience that has defined our community.
Every day, I am reminded of our strength, our determination, and our unyielding commitment to preserving our story, to ensuring that no communist regime can rewrite our history.
I am honored and humbled to be here today, to share our story, to represent our community in the halls of power.
I urge everyone here to join me in not only remembering the hardships we faced, but also in celebrating the incredible resilience of the Vietnamese people. We must honor the lives of those who sacrificed everything for freedom – the United States Army Veterans and the Veterans of the former Republic of Vietnam.
Many of us remember or carry the stories of the many U.S. soldiers who returned home from Vietnam without the recognition and gratitude they so deeply deserved.
Today, we stand together to say what should have been said long ago to all of the Veterans of the Vietnam War: thank you, and welcome home. I am forever indebted to you and your commitment to service.
As we commemorate this solemn milestone, let us reaffirm our commitment to the values that matter most — democracy, human rights, and freedom.
Việt Nam Cộng Hòa Muôn Năm.
Thank you.
[Bản dịch của BTC]
Bài Phát Biểu tại Đài Tưởng Niệm Lincoln
Dân Biểu Derek Tran
Ngày 30 tháng 4, 2025
Kính chào quý vị,
Thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng trước quý vị hôm nay để tưởng niệm một thời khắc lịch sử khắc sâu vào tâm khảm của mọi người Mỹ gốc Việt — Tháng Tư Đen không chỉ là một ngày trong lịch sử, mà là một ký ức đau thương về ngày mà chúng ta mất tất cả — mái ấm gia đình, sinh kế, và quê hương yêu dấu của mình.
Tôi xin chân thành cảm ơn ban tổ chức và các vị lãnh đạo cộng đồng đã quy tụ chúng ta về đây, ngay tại Đài Tưởng Niệm Lincoln — biểu tượng thiêng liêng nhấ tượng trưng cho tự do của đất nước Hoa Kỳ.
Hôm nay, chúng ta được nhắc nhở rằng tự do không chỉ quý giá — mà còn mong manh, và cần được bảo vệ không ngừng.
Cách đây 50 năm, vào ngày 30 tháng 4 năm 1975, miền Nam Việt Nam rơi vào tay chế độ cộng sản. Trong chiến dịch “Operation Frequent Wind”, quân đội Hoa Kỳ đã không vận 7.000 người Mỹ và Việt đến nơi an toàn. Hàng trăm ngàn người Việt tị nạn khác đã nối bước — lênh đênh trên đại dương không định hướng, không biết điều gì đang chờ đón họ ở phía bên kia.
Tại Việt Nam, tình hình dưới chế độ cộng sản trở nên tàn khốc. Nhiều người bị giam cầm trong các trại tập trung, mất không chỉ nhà cửa mà cả tự do, phẩm giá, và trong quá nhiều trường hợp — ngay cả sinh mạng.
Hôm nay là một ngày đau buồn, một ngày để suy ngẫm, tưởng niệm và thương tiếc.
Hơn 58.000 binh sĩ Hoa Kỳ và hơn 260.000 quân nhân Việt Nam Cộng Hòa đã hy sinh trong khi thi hành nhiệm vụ. Những người anh dũng ấy đã cống hiến trọn vẹn, và họ xứng đáng nhận được lòng biết ơn sâu sắc, vĩnh cửu của chúng ta. Chúng ta không chỉ tưởng niệm những người đã chiến đấu cho tự do, mà còn tưởng nhớ vô số sinh mạng vô tội đã bị cướp đi bởi chiến tranh, bởi chế độ cộng sản sau năm 1975, và những người đã vĩnh viễn nằm lại trong hành trình vượt biển tìm tự do.
Chúng ta không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tôn vinh những linh hồn linh thiêng đó bằng cách sống hết mình và cống hiến cho cuộc đời mà chúng ta may mắn có được.
Câu chuyện của tôi cũng là câu chuyện của hàng trăm ngàn người Mỹ gốc Việt được sinh ra từ những bậc cha mẹ đã từ bỏ quê hương với bàn tay trắng. Những thuyền nhân không để cho cái gian khổ của cuộc hành trình định đoạt tương lai của họ ở Hoa Kỳ. Họ đã gây dựng nên những cộng đồng mạnh mẽ, phồn thịnh, và kiên quyết gìn giữ lịch sử của chúng ta.
Và hôm nay, khi chúng ta nhìn lại chặng đường 50 năm sau biến cố Sài Gòn thất thủ, chúng ta không chỉ nghiêm trang tưởng niệm, mà còn tôn vinh những gì chúng ta đã cùng nhau xây dựng. Từ tro tàn chiến tranh, chúng ta đã vươn lên.
Hôm nay, chúng ta chúc mừng những người tiên phong đã đứng lên từ di sản đó — các vị tướng, đô đốc trong quân đội Hoa Kỳ, các nhà khoa học nổi tiếng, các doanh nhân thành đạt, giáo sư, bác sĩ, và nghệ sĩ. Cộng đồng chúng ta đã nuôi dưỡng những nhà lãnh đạo trong mọi lĩnh vực — biến nghịch cảnh thành cơ hội chỉ trong vỏn vẹn năm thập niên.
Cuộc hành trình từ bi kịch đến chiến thắng của chúng ta chỉ mới bắt đầu, và câu chuyện của dân tộc ta sẽ còn tiếp tục truyền cảm hứng cho các thế hệ mai sau.
Là người Mỹ gốc Việt đầu tiên đại diện cho cộng đồng Little Saigon ở Quận Cam tại Quốc Hội Hoa Kỳ, tôi vô cùng khiêm tốn trước trọng trách gìn giữ và tiếp nối di sản lịch sử này. Little Saigon — nơi có cộng đồng người Việt hải ngoại lớn nhất thế giới — là một ngọn hải đăng hy vọng và là lời nhắc nhở về tinh thần kiên cường đã định hình cộng đồng của chúng ta.
Mỗi ngày, tôi đều được nhắc nhớ về sức mạnh, sự quyết tâm và cam kết bền bỉ của chúng ta trong việc gìn giữ câu chuyện của chính mình, bảo đảm rằng không một chế độ cộng sản nào có thể viết lại lịch sử của chúng ta.
Tôi vô cùng vinh dự và khiêm tốn khi có mặt tại đây hôm nay, để chia sẻ câu chuyện của chúng ta, để đại diện cho cộng đồng chúng ta trong những hành lang quyền lực.
Tôi kêu gọi tất cả quý vị cùng tôi không chỉ tưởng niệm những gian khổ mà chúng ta đã trải qua, mà còn tôn vinh sự kiên cường phi thường của người Việt Nam. Chúng ta phải tri ân những người đã hy sinh tất cả vì tự do — các Cựu chiến binh Quân lực Hoa Kỳ và Quân lực Việt Nam Cộng Hòa.
Nhiều người trong chúng ta vẫn còn nhớ, hoặc mang theo trong lòng những câu chuyện về các binh sĩ Hoa Kỳ trở về từ chiến trường Việt Nam mà không nhận được sự công nhận và lòng biết ơn mà họ xứng đáng được hưởng.
Hôm nay, chúng ta cùng nhau đứng đây để nói điều lẽ ra phải được nói từ rất lâu: Gửi đến tất cả các Cựu chiến binh Chiến tranh Việt Nam — xin cảm ơn quý vị và chào mừng quý vị trở về nhà. Tôi mãi mãi ghi ơn sự hy sinh và tinh thần phục vụ của quý vị.
Khi chúng ta tưởng niệm dấu mốc thiêng liêng này, hãy cùng nhau khẳng định lại cam kết đối với những giá trị thiêng liêng nhất — dân chủ, nhân quyền và tự do.