Đôi dòng giới thiệu:

Xã hội ngày hôm nay ở nước ta được vẽ lên một gam màu xám ngắt, đấy tâm sự của một người đàn bà sống trong cô đơn, lạc lõng, chỉ thèm chút nắng sưởi ấm những lạnh lùng cuộc sống, ngay cả với người đầu gối tay ấp, cũng không có lấy một nụ cười…., lạnh nhạt
Mời các bạn ngắm một bức tranh xã hội ngày hôm nay qua nét vẽ “ngóng nắng” của một nhà văn nữ trong nước: Vũ thị Huyền Trang.

VŨ THỊ HUYỀN TRANG

Chị có thói quen ngóng nắng. Nhất là những ngày đầu xuân, tiết trời còn chưa thoát khỏi cái se sắt vướng vít từ mùa cũ. Không có thứ nắng nào lại hiền hòa, dịu dàng như nắng của mùa xuân. Nắng chạm đến đâu là ấm áp đến từng lỗ chân lông, khoan khoái đến kì lạ. Nhưng chỗ chị ngồi nắng không len lỏi tới được. Tường rào cao quá ngăn cách chị với những hạt nắng vàng nhảy nhót ngoài kia. Bỗng nhiên chị thấy nhớ nơi mình từng lớn lên. Ở đó, những ngôi nhà thường không cửa, hàng rào thường là mấy cành rong cắm xuống lấy chỗ cho dây bầu dây bí leo lên. Cây nhà ai có quả thì cả xóm ăn chung, rau nhà ai xanh vườn thì năm bảy nóc nhà có bát canh ngon. Hồi đó, cứ vào dịp giữa xuân, khi công việc đồng áng đã xong xuôi là ba hay đi cất vó tôm ngoài sông kiếm chút thức ăn. Thỉnh thoảng lại thấy ba sai chị xách cho nhà bác Ba xâu cá, nhà thím Hạnh vài lạng tôm. Chị chạy loi nhoi qua mấy rặng rào, chẳng thấy ai có nhà, cứ chui vào bếp cho cá vào xoong đậy lại kẻo mèo nó tha đi. Hồi đó mẹ đi chợ về đến đầu làng là mấy cô bác hỏi hôm nay mua gì, ăn gì, mẹ khơi khơi kể cả trăm nghìn chuyện…
 
Giờ xuống phố đi chợ, người ta không quen nhìn vào giỏ nhau, càng tránh quan tâm chuyện nhà người ta ăn gì, làm gì. Lúc mới theo chồng về phố, chị vẫn bê nguyên cái thói người quê. Ra chợ gặp ai cũng chào, chuyện gì cũng hỏi nhưng vừa bước chân đi thấy có mớ ngôn từ nào đó lùng nhùng sau lưng, những tiếng cười lợn cợn nên cứ thấy điêng điếng trong lòng. Rồi có lúc chị cười mà bị ngó lơ, chị muốn làm thân mà người ta cảnh giác dè chừng. Từ đó, chị quen nuốt lời vào bụng, cất nụ cười trong bờ môi mím chặt, đôi chân vốn quen thong thả giờ thúc giục đi nhanh. Thỉnh thoảng cũng thấy ngôn từ lạo xạo trong vòm họng, cứng như sỏi đá. Rồi thôi…
 
Nhà anh ở phố. Lần đầu về thăm, chị cứ thắc mắc hoài vì cái hàng rào cao quá, sống dưới tầng một là không nhìn thấy đường, không thể đưa tầm mắt ra xa mà quan sát xung quanh. Anh cười bảo, tường cao cho đỡ người dòm ngó. Chị về làm vợ anh mới hay, tường cao không chỉ để che chắn thiên hạ mà còn để nhốt kín chính mình. Nhiều hôm nhà vắng quá lại nhớ quê nên chị hát, nhưng tiếng hát vướng lại nơi tua tủa mảnh sành nên bị cắt vụn ra như chỉ. Chị sinh con rồi hát ru, tiếng ru va vào bức tường vỡ nát không làm sao có được tiếng vọng mênh mông thoát ra ngoài để hòa lẫn đất trời. Tính chị dễ tủi thân nên cứ thương con thiếu thốn, đến ngay cả lời ru cũng không đủ rộng dài. Chị sợ bức tường rào đến mức đòi chuyển phòng ngủ của hai vợ chồng lên tầng hai. Với tầm cao này, chị mới có thể nhìn thấy cụ già nhà bên trái sáng nào cũng dậy thật sớm nghe đài, tưới hoa và thưởng trà ngoài ban công đẫm sương. Cạnh đó là nhà đôi vợ chồng đẹp lắm, chồng bảnh bao mà vợ lúc nào cũng tươm tất sang trọng. Nhưng nhà lại có một đứa con tật nguyền, chị cứ thắc mắc hoài sao chẳng bao giờ thấy người mẹ tự tay đút cháo cho con. Anh cằn nhằn, đàn bà sao lắm chuyện, mình biết chuyện mình thôi. Ừ, chuyện mình là trong cái bức tường bao quanh này đã bao lâu rồi vợ chồng chưa nói với nhau đến ngọn câu? Lời chưa mở ra đã cắn đứt bằng hai hàm răng cắn chặt. Đến ngay chuyện cái ổ cắm nồi cơm hỏng, cái bóng trong nhà vệ sinh hư, chị cứ định nói rồi lại tặc lưỡi thôi, tự mình làm cho nhanh. Ngôn từ bỗng nhiên nặng như đá ong, lôi hoài không bật ra khỏi miệng. Cơn cớ vì đâu?
 
* * *
 
Chị từng rất yêu anh. Ngày anh còn học trường sĩ quan trên Sơn Tây, tình cờ một lần anh bắt xe qua cầu Trung Hà chơi rồi gặp chị. Sau này hỏi sao hồi ấy yêu? Anh cười bảo tại thấy chị dễ thương, anh hỏi đường vào nhà bạn lắt léo tít hút phía xa, sợ anh lạc, chị bảo ngồi lên xe chị chở. Giờ nghĩ ra chị thấy, hình như hồi đó yêu hóa ra chỉ vì anh dễ tin người. Giờ chúng ta không dễ tin nhau nữa. Chị ngày xưa cũng khác, chị từng tin anh nên bỏ quê về phố, bỏ đi dạy ở nhà coi sóc xứ sở trong vèn vẹn bốn bức tường rào. Rồi từng ấy tháng năm, mỗi ngày nói bớt đi một câu, nuốt bớt đi một chữ, ngậm miệng nhiều hơn cười. Để có đêm tỉnh giấc, giật mình thấy chồng ngủ há miệng như con nhỏ bán chanh ớt ngoài chợ, như loài cá há miệng đớp oxi. Cơ thể giống như một cái hang, người ta chôn kín yêu thương, thù hận, toan tính và cả ngôn từ trong đó. Khi cái hang mở miệng chẳng khác nào núi lửa. Rồi chợt nghĩ, biết đâu lúc ngủ mình cũng tư thế đó. Và trong căn nhà này bò lổm ngổm những ngôn từ. Chúng bay lên táo tác như loài chim bị tù túng, giờ được phóng sinh nhưng không biết có thoát khỏi bốn bức tường rào hay lại va vào rồi vỡ vụn. Sáng ra, chị quét lá rụng ngoài sân, tưởng như quét cả những mảnh vỡ loảng xoảng dưới sân…
 
Từ hồi xin xuất ngũ sớm rồi ra mở công ty riêng, anh ngày càng bận rộn hơn. Anh mang công việc về nhà cõng vào cả giấc mơ. Thời buổi làm ăn càng ngày càng khó khăn, công ty không ít lần điêu đứng. Chị không đi làm chỉ ở nhà chăm con nên không thể xoay xở cho xong vài tờ giấy hóa đơn sinh hoạt phí mỏng manh mà đầy dằn vặt để cuối cùng vẫn phải chìa trước mặt anh. Không chỉ đơn thuần là những đồng tiền, nó còn là phận sự sẻ chia, đáng tiếc chị không san sẻ với anh được dù là chút ít. Việc góp việc, lo toan dồn lo toan nên anh càng thêm mệt mỏi. Nhưng hễ chị định xin việc làm là anh lại gạt đi với đủ thứ lý do. Nào là công việc giáo viên của chị bon chen sao nổi lấy một chân ở đất này, nào thì lương ba cọc ba đồng còn không đủ tiền thuê người giúp việc. Yêu thương cứ vụn vặt dần từ những lo toan tủn mủn, mà nếu phác họa trong một bức tranh chắc chỉ nên dùng một gam màu duy nhất cũng đủ rối rắm rồi. Và chị cứ dần mờ nhạt đi trong cái nền bức tranh ấy như thể đã bốc hơi.
 
Giờ khi ngủ anh không há miệng mà hay nói mớ. Toàn là những con số lộn xộn đua nhau xếp hàng trong đêm, chị xót anh nhiều. Nên có lần chị hỏi anh xem có gì chị giúp được không, anh bảo để anh được yên tĩnh, chị thì biết gì mà giúp. Từ đấy rồi thôi, chị cứ định hỏi gì lại sợ phiền anh. Thấy anh ngồi trầm ngâm ở giữa nhà, chị cũng nhón gót đi né sát tường. Chị rửa bát cũng nhẹ tay để bát đũa đừng va vào nhau lao xao nữa. Đến ngay cả đi vệ sinh tiếng bấm chạy nước ào ào chị cũng thấy mình trở vô ý tứ. Rồi nhiều sáng trồ nhau ở cầu thang, chị bỗng tự hỏi liệu hai người có đúng là vợ chồng không? Sao khách sáo, dè chừng nhau hơn cả người xa lạ. Trời báo hôm nay có giông, chị cầm cái áo mưa trên tay đứng tần ngần ở cửa, vậy mà anh đi ra khỏi ngõ rồi chị vẫn cứng họng không nói với anh được một câu, cũng chẳng nhấc nổi chân để chạy theo dúi vào tay chồng chiếc áo mưa. Thôi chết. Hình như chị biến thành ma-nơ-canh đứng trước shop quần áo hoặc con bù nhìn tả tơi giữa cánh đồng…
 
Phố dạo này đông hơn. Tại thấy lũ bạn ở quê vì lý do này kia xô đẩy mà đã lần lượt xếp hàng làm công dân thành phố. Nhìn bạn trong cái hồ hởi của tuổi trẻ ảo vọng về một chân trời đủ rộng để lập thân, chị không cả dám thở dài. Không dám cảnh báo trước những căn bệnh truyền nhiễm mà bạn sẽ mắc phải khi sống ở đây. Cũng có người vừa trải qua một cơn say xe nhồi nhét sau dịp tết thôi mà khi gặp chị ở quán vỉa hè đã thấy bạn như già hơn, xác xơ hơn trong ánh nhìn mệt đuội. Cũng thương bạn mà không dám phác họa gì thêm trên nền bức tranh lộn xộn này. Chỉ thỉnh thoảng hẹn hò nhau ở một quán vắng nào đó. Lần hẹn sau bao giờ cũng trầm hơn lần trước. Cứ thế rồi đuội đi, gặp nhau mà rỗng ngôn từ. Gặp nhau để thấy thành phố này không quá cô đơn. Có đôi khi gặp nhau chỉ thấy hằn học độc một ý nghĩ “à, thành phố đã khiến chúng mình nhàu nhĩ đến thế này đây”.
 
* * *
 
Thành phố tưởng rộng lớn mà rất chật. Vẻn vẹn vài cái siêu thị lớn, một hai trung tâm mua sắm, đôi ba địa chỉ dẫn nhau đi xem phim và một vài con phố chuyên để giải quyết những vấn đề lớn nhỏ. Bởi vậy mà người dễ chạm mặt người. Hôm rồi nhỏ bạn khóc tức tưởi qua điện thoại. Bạn bảo:
– Đi với tớ.
– Đi đâu?
– Đi bỏ đứa bé ở trong bụng. Ba nó không cần nó, mình giữ làm gì.
 
Định bảo bạn rằng nó là con bạn sao không giữ? Rằng bạn là mẹ nó sao không biết bảo vệ con? Cái thai nhi bé nhỏ thân cô thế cô không có khả năng tự vệ kia tại sao chính bạn lại tẩy trừ tước đi quyền được sống? Nhưng lời chìm trong môi, ý nghĩ trôi vào miên man câm lặng. Vì biết bạn sẽ vẫn chọn cách ấy, như hàng trăm cô gái lầm lỡ khác biện minh bằng sự xô đẩy và dối trá của cuộc đời. Có nói thêm cũng chỉ thấy đặc quánh xót xa, những xót xa găm vào đời bạn. Chị đèo bạn đến con phố giăng đầy biển quảng cáo như rực rỡ chào mời nạo hút thai. Vài cái bóng đàn bà đơn lẻ ngác ngơ rồi mất hút vào trong một cánh cửa nào đó. Bạn kìm tiếng kêu than trong cổ họng, ngôn từ như gai nhọn miết vào thanh quản bật ra thứ âm thanh nhọc nhằn kì cục. Tiếng dụng cụ y tế va vào nhau lách cách vừa khô khốc đến tàn nhẫn vừa như khua khoắng chế nhạo sự câm lặng này. Một căn phòng ọp ẹp, đồ đạc ngổn ngang, tất cả những thứ màu trắng ở đây đều ố màu nhàu nhĩ.
 
Bạn bước ra nhìn chị bằng nụ cười đau xót. Cái cười như một sự gán nợ thay ngôn từ. Chiếc xe đang lừ đừ trôi giữa chợ phá thai, chị giật mình nhìn thấy cái dáng cao lều nghều quen quen vừa lách vào phố. Xe lao qua nhanh, lúc chị ngoảnh lại chỉ kịp nhìn thấy biển số xe. Những con số mà sáng nào tựa cửa nhìn theo chồng cũng găm vào mắt chị. Qua gương chiếu hậu chị thấy đằng sau xe đó chở một cô gái, xe từ từ dừng lại trước một lều phá thai. Nếu không lầm thì đúng lều chị vừa bước ra. Những cái lều chữ xanh đỏ mọc san sát nhau, trời bắt đầu tối, biển hiệu nạo hút thai sáng rực trong ánh đèn nhấp nháy. Nhìn tưng bừng rực rỡ đến nhức nhối tim gan. Bạn ngồi sau xe tựa đầu vào lưng chị. Mấy hôm nay trời se sắt gió khiến lòng người cũng đơn lạnh biết bao.
 
Bỗng nhiên chị thèm thấy nắng đến nhường nào…./.

Vũ Thị Huyền Trang

(nguồn FB)